“Mehri dəhlizi çox vacibdir. Birincisi, bu dəhliz Türkiyəni birbaşa Qazaxıstanla bağlaya bilir. Digər tərəfdən, bu dəhliz vasitəsilə Azərbaycanla Naxçıvan arasında birbaşa əlaqə qurulur”.

Bu sözləri Reyting.az-a Azərbaycanın keçmiş təhsil naziri, professor Firudin Cəlilov deyib.

Onun sözlərinə görə, bu dəhlizdən İran və Ermənistanın istifadəsi bizim maraqlarımızdan bir qədər kənara çıxır:

“Əlbəttə, mən anlayıram ki, bütün tərəflər bundan istifadə etməlidir. Digər tərəfdən, Dağlıq Qarabağı və onun statusu məsələsini sülhməramlı adı altında bu əraziyə gələnlərin hansı istiqamətə yönəldəcəyini proqnozlaşdırmaq olmur. Məncə, hadisələrin hansı istiqamətdə inkişaf edəcəyini gözləmək lazımdır”.

F. Cəlilov əlavə edib ki, dəhlizin işə düşməsi Ermənistanı az qala 30 illik blokadadan çıxaracaq: “Əlbəttə, bizim üçün Naxçıvan məsələsi və Dağlıq Qarabağ probleminin tam həll edilməsi önəmlidir. Qarabağdan erməni bayraqlarının yığışdırılması, Xankəndi və Xocalıda bizim dövlət idarələrinin işə başlaması, məcburi köçkün düşən soydaşlarımızın ora yerləşdirilməsi kimi məsələlər həll edilməlidir. Bu məsələlər aydınlaşmadan dəhliz məsələsini önə çəkmək əsas problemdən uzaqlaşmaq kimidir. Ümid edirəm ki, Azərbaycan Xankəndi də daxil olmaqla bütün ərazilərimizdə süverenliyimizi təmin edə biləcək”.


F. Cəlilov

Professor bildirib ki, ermənilərin nə vaxtsa haqq yoluna dönəcəyini gözləmir:

“Ermənilərin revanşist hərəkətləri davam edəcək. Düzdür, onların arasında 5-10 ağıllı adam var və barış istəyirlər. Amma revanşistləri daha çoxdur və onlara kənardan dəstək verənlər də var. Məsələn, son hadisələr zamanı Rusiya, özəlliklə cənab Putin tez-tez xatırladırdı ki, Ermənistanın özü Qarabağın müstəqilliyini tanımayıb. Həmçinin Sumqayıt hadisələrini tez-tez təkrar etməsi bir az narahatlıq yaradır. Putin Sumqayıt hadisəsini deyəndə, onun qarşısına faktlar qoymalıyıq. Hamı bilir ki, Sumqayıt hadisələrinin ssenarisini “KQB” hazırlamışdı”.

F. Cəlilov diqqətə çatdırıb ki, Moskvadakı son üçtərəfli görüş zamanı Putinin “Dağlıq Qarabağ və status” kimi zərərli ifadələr işlətməməsi müsbət hadisədir. Amma bununla belə ehtimal edir ki, ola bilsin, müzakirələr zamanı bu məsələyə toxunulub: “Putin hər zaman bu mövzuda danışanda belə təqdim edir ki, guya birinci Sumqayıt hadisələri, daha sonra Qarabağda münaqişə baş verib. Bu, tamamilə əsassız iddiadır. Sumqayıt hadisələrini, 20 Yanvar olaylarını da Moskva hazırlamışdı. Bunu gizlətmək olarmı? Əslində indiki durum 1988-ci ildəki vəziyyətə qayıdıb. Vaxtilə Dağlıq Qarabağda Volskinin rəhbərlik etdiyi komitə yaratmışdılar. Sanki rus sülhməramlıları həmin vəziyyəti yenidən yaratmaq istəyirlər. Çünki gecə-gündüz Yerevandan Xankəndinə erməni daşıyırlar”.

F. Cəlilov təklif edir ki, məsələlər daha bir müşgülə çevrilməmiş Dağlıq Qarabağ məsələsini həll etmək lazımdır: “Buna paralel olaraq Mehri dəhlizi məsələsini də işləmək olar. Mənim subyektiv fikrimə görə, bu dəhlizi bir qədər fərqli işləmək mümkündür. Əgər biz Laçından dəhliz veririksə, təbii ki, bunun qarşılığı olaraq Mehridən də dəhliz verilməlidir. Əgər Mehridə rus sərhədçiləri dayanacaqsa, Laçında da Azərbaycan sərhədçiləri dayanmalıdır. Çünki Laçın Azərbaycandır. Azərbaycana Laçın istiqamətindən daxil olan şəxslər də Azərbaycan gömrüyündən keçməlidir. Məncə, bu məsələlərin üzərində dayanmaq lazımdır”.